Người dân nên thận trọng, tránh tò mò cầm nắm, đụng chạm, ăn những loài ốc lạ, màu sắc sặc sỡ, dễ dẫn đến ngộ độc.
Bộ phận nào của ốc biển có thể chứa độc tố?
- Đuôi ốc
- Tuyến nước bọt
- Mắt ốc
TS Lâm Quốc Hùng, Viện Hải Dương học, cho biết một số loài ốc biển có chứa các độc tố gây ngộ độc. Độc tố thường chỉ có ở tuyến nước bọt. Có những loài ốc luôn chứa chất gây ngộ độc cho người ăn.
Một số loài ốc không có độc nhưng sẽ gây hại cho người ăn khi nào?
- Nấu chín quá kỹ
- Ăn phải tảo độc
- Cả hai đáp án trên
Theo TS. Lâm Quốc Hùng, một số loài ốc biển không gây ngộ độc cho người ăn song có thể “đột nhiên” trở nên nguy hiểm do chúng ăn phải các loài tảo độc và tích lũy trong cơ thể hoặc có khi không rõ nguyên nhân. Tùy vào từng loài mà độc tố khác nhau, có hai loại chính là saxitoxin và tetrodotoxin.
Loài ốc chứa độc tố saxitoxin:
- Ốc mặt trăng, ốc đụm, ốc trám
- Ốc móng tay, ốc dừa, ốc len
- Ốc hồng tuyết, ốc vòi voi
Saxitoxin là độc tố vi tảo tích lũy trong các loài ốc mặt trăng, ốc đụn và ốc trám… Chúng cũng có thể xuất hiện trong các sinh vật hai mảnh vỏ, một số loài cua, rạn.
Tetrodotoxin có trong loài ốc nào?
- Ốc tù và, ốc hương Nhật Bản
- Ốc tù và gai miệng đỏ, ốc bùn, ốc ngọc
- Cả hai đáp án trên
Tetrodotoxin có trong ốc tù và, ốc hương Nhật Bản, ốc tù và gai miệng đỏ, ốc bùn, ốc ngọc và một số loài cá nóc, mực đốm xanh hay con so biển.
Độc tố saxitoxin và tetrodotoxin có biến mất khi nấu chín ốc?
- Có
- Không
Hai độc tố này đều thuộc loại độc tố thần kinh cực mạnh, có trọng lượng phân tử thấp. Do cấu trúc hóa học khá đặc biệt nên độc tố không bị phân hủy, biến tính trong quá trình xử lý, chế biến kể cả ở nhiệt độ cao. Độc tố vẫn tồn tại và gây ra độc trong thức ăn đã được chế biến, xào nấu hay đóng hộp và cấp đông.
Triệu chứng ngộ độc xảy ra trong bao lâu?
- 5-10 phút
- 10-15 phút
- 20-180 phút
TS Đào Việt Hà, Viện Hải dương học, cho biết thông thường, sau khi ăn phải thực phẩm biển có chứa độc tố tetrodotoxin hay saxitoxin, triệu chứng ngộ độc xảy ra trong 20-180 phút.
Các triệu chứng có thể xuất hiện sớm khi ngộ độc ốc biển:
- Bỏng rát ở môi và đầu lưỡi, đau đầu, chóng mặt, liệt
- Ho, khát nước, đi tiểu nhiều lần
- Nôn, mẩn ngứa toàn thân, nhức mỏi khắp người
Theo Cục An toàn thực phẩm, các triệu chứng có thể xuất hiện sớm như tê, rát bỏng ở môi và đầu lưỡi; có thể biểu hiện hội chứng về tiêu hóa; biểu hiện hội chứng thần kinh (tê, rát bỏng lan dần đến chân tay, kèm đau đầu, đau cánh tay, đi đứng loạng choạng, liệt, chóng mặt, rối loạn ý thức, hôn mê…); hội chứng hô hấp (khó thở, hô hấp nhanh, nông và ngưng thở…).
Nếu không được cấp cứu kịp thời, bệnh nhân có thể:
- Liệt nửa người
- Mất trí nhớ
- Tử vong
TS. Lâm Quốc Hùng cho hay bệnh nhân sẽ suy hô hấp cấp, truy tim mạch và dẫn đến tử vong chỉ sau 30 phút hoặc 8 giờ nếu không được cấp cứu kịp thời.
